woensdag 25 februari 2009

Mag armoede altijd een excuus zijn?

Ik hou van het leven in Uganda, ik hou van de mensen hier en ik hou van de levensvreugde. De mensen lachen, problemen lijken ver weg en we leven met de dag. Maar in sommige situaties kan je je die ontspannen houding niet permitteren. In sommige gevallen gaat het om leven en dood en dan moet er gehandeld worden.

En dan is die ontspannen houding heel frustrerend. Afgelopen maandag stond ik op de laag-risico verloskamer. Een mevrouw was in arbeid en toen ze bijna volledige ontsluiting had voelde een van de vroedvrouwen dat de navelstreng voor het hoofdje zat. Als het hoofdje dan verder in gaat dalen klemt het de navelstreng af en krijgt de baby geen zuurstof meer. Dit is natuurlijk heel gevaarlijk. Gelukkig waren de vliezen nog niet gebroken dus er was nog tijd om te handelen, maar absoluut niet om te treuzelen. Het ziekenhuis bestaat uit een nieuw hoofdgebouw, waar onder andere de hoog-risico verloskamer en de operatie zalen zijn en uit een oud gedeelte dat op een heuvel ligt.
De ambulance werd gebeld om mevrouw naar beneden te rijden en na een half uur later was deze eindelijk ter plaatse. Mevrouw werd op handen en knieën, om verdere indaling te voorkomen, op een brancard zonder wielen gehesen en de tocht naar beneden kon beginnen. Tijdens de hobbelige rit puften mevrouw en ik wat af om de weeën op te vangen en toen we eindelijk bij de eerste hulp waren stonden er zo veel auto's en mensen voor dat we een heel eind met de brancard moesten slepen. Allemaal verloren tijd. Toen we eindelijk in de verloskamer waren werden we, samen met onze brancard zonder wielen met daarbovenop een puffende mevrouw die het echt niet lang meer kon uithouden, van het kastje naar de muur gestuurd. Dokter nummer een stuurde ons naar een verloszaal. Waar dokter twee ons vervolgens naar de operatiezaal stuurde voor een keizersnede. Daar aangekomen was er geen plaats want er zou een spoedgeval komen. Hoezo, wij waren toch een spoedgeval? Na een hoop heen en weer gebel mogen we naar de gewone gynaecologie-operatiezaal gaan, die nota bene helemaal aan de andere kant van het ziekenhuis is. Mevrouw is nog steeds op handen en knieën aan het puffen maar laat steeds duidelijker merken dat ze het niet meer ziet zitten. Terwijl we de brancard naar de operatiezaal tillen zie ik ineens een enorme vlek op mevrouw haar laken, slecht nieuws, de vliezen zijn gebroken en we mogen nu echt geen minuut meer verliezen want de druk op de navelstreng zal vanaf nu alleen maar toenemen. Ik heb geen handschoenen bij me om het hoofdje terug naar binnen te duwen maar gelukkig zijn we bijna in de operatiezaal. Eenmaal daar worden we voordat we ook maar kunnen vertellen waarvoor we komen uitgescholden dat we zo binnen stormen en de rust verstoren. We mogen mevrouw niet meer aanraken want we zijn niet steriel maar terwijl ze het laken weghalen zie ik hoe de navelstreng naar buiten hangt. Ik probeer duidelijk te maken dat iemand het hoofdje naar binnen moet drukken om te zorgen dat de bloedstroom doorgankelijk blijft maar het mag niet baten, we worden naar buiten gestuurd. Door een raam zie ik nog hoe mevrouw zelf op de operatietafel moet klimmen, terwijl de dokters uiterst ontspannen en lachend om elkaars grapjes zich rustig omkleden om de keizersnede uit te voeren.
Voor wat... Voor een baby met onherstelbare hersenschade? Voor een baby die misschien niet eens meer in leven is? Frustrerend om te zien hoe veel fouten er gemaakt worden, als iedereen op de juiste manier zou ingrijpen bij een noodgeval en de ernst van een situatie goed zou kunnen inschatten zouden er heel wat levens gered kunnen worden.

De eed van Hippocratus die alle dokters zweren als ze afstuderen houdt onder andere in dat je altijd je uiterste best doet om de patiënten het beste te geven. Soms kan dat hier niet, vanwege te weinig materiaal of een tekort aan kennis. Maar schade vanwege een te ontspannen houding is onnodig en moet absoluut voorkomen worden. Armoede mag daarvoor geen excuus zijn!

PS: De bevallingstussenstand is 29/40!!

zaterdag 21 februari 2009

Over wapperende was en moeilijke operaties...


Renée en ik hebben net heel huiselijk de was gedaan die nu vrolijk op ons balkon hangt te wapperen. De felle zon zorgt er voor dat het binnen een mum van tijd droog is, ideaal!
Ik kan me niet voorstellen dat er al weer een week voorbij is. Ik heb het hier zo goed naar mijn zin (behalve hier en daar een ik-mis-Hartmut-uitbarsting) dat de tijd vliegt. De afgelopen week heb ik veel gezien en veel geleerd. 2 dagen gynaecologische spoedgevallen. Zoals ik maandag al schreef, veel vrouwen die komen met de gevolgen van een illegaal uitgevoerde abortus. De rest van de week hebben we op antenatal gestaan. Dat is de afdeling waar zwangere moeders komen om hun zwangerschap te laten controleren. In sneltreinvaart weliswaar. De gang zit zo vol dat je geen tijd hebt om de moeders uitgebreid de tijd te geven zoals we gewend waren vanuit België. Tong uitsteken, niet té bleek dus geen medicijnen voor anemie. De borsten voelen normaal, de buik is van normale grote voor de duur van de zwangerschap, de baby beweegt, luisteren naar de harttoontjes met een pinard, ik hoor ze dus het zal wel goed zijn, en de volgende moeder staat al weer half ontkleed in de onderzoekkamer. Privacy is ver te zoeken. Maar het lijkt de moeders niet te hinderen, ze zijn veel te blij met de gratis aangeboden controle en de gratis medicijnen.
Gisteren hebben we de hele dag op de operatiezaal gestaan, leerzaam en tragisch. Een vrouw van 24 die haar baarmoeder verloor na de uitvoering van een illegale abortus. Deze baby heeft niet mogen leven, maar hierdoor zal ze nu nooit meer leven kunnen geven aan een kindje. Er kwamen heel wat dingen voorbij die ik eigenlijk alleen kende uit de boeken. Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, een molazwangerschap, een fibroom ter grote van een baby.... interessant!
Shockerend is het gebrek aan materiaal, met drie operatiekamer in gebruik en maar een aspiratiemachine waren we er bijna getuige van hoe iemand stikte in haar eigen overgeefsel. Het leven lijkt ook minder waard, de anesthesist merkte droogjes op dat we het leven van de betrokken patiënt aan het riskeren waren en ging verder met wat hij aan het doen was.
Die houding kom je trouwens vaker tegen, geneeskundestudenten zijn blij dat ze in Mulago werken, dan kan je mooi ‘oefenen’ op patiënten. Nog nooit een operatie gedaan? Dat maakt toch niet uit, je oefent er maar rustig op los met deze patiënt. Ik hoop dat deze houding mij niet laks gaat maken, dat ik altijd respect voor de patiënten houd, nooit de privacy uit het oog verlies en zo weinig mogelijk inlever op het gebied van hygiëne.
In de avonden heb ik gelukkig ook tijd voor ontspanning. Bij ons hostel zitten altijd wel mensen buiten, dus er is altijd wel iemand voor een babbel. Gisteravond ben ik met een jongen die hier ook woont Kampala in geweest, leuk om ook die kant van het leven hier te zien! We hebben bij Ugandese verloskundestudenten gegeten die ons verwenden met een heerlijke traditionele maaltijd. Vanavond gaat een Liberiaanse huisgenoot voor ons koken, ik ben benieuwd hoe dat smaakt. Binnenkort zullen we dus wel aan de beurt zijn om echte hutspot te maken...
Mijn broertje vond dat ik een bevallingen-aftel-kalender op mijn blog moest maken zodat jullie mee kunnen leven. Voor mijn opleiding moet ik namelijk 40 bevallingen zelfstandig gedaan hebben voor ik mezelf een vroedvrouw mag noemen. De stand is nu 20/40.. ik ben halverwege en sta de komende 4 weken constant op de verloskamer, als ik er iedere dag een doe heb ik mijn 40 bevallingen, ik hou jullie op de hoogte!
Liefs Anneke
PS: Op de foto zie je onze straat en ons hostel.

maandag 16 februari 2009

Machteloosheid en hoop..

Mirjam, een meisje van nog geen twintig, zwanger en ten einde raad. Wat moet ze met een kind als ze nog niet eens een opleiding af heeft. Wat moet ze met een kind als ze nog niet eens geld heeft om voor zichzelf genoeg eten te kopen. Wat moet ze met een kind als de vader is weggelopen, als ze eigenlijk niet eens weet wie de vader is? 

Ik ben in principe tegen abortus, is het dan raar om te overwegen voor de legalisering van abortus te zijn? Meisjes in wanhopige situaties doen het toch wel. De schande en de last die een zwangerschap en de opvoeding van een kind met zich meebrengen zijn te zwaar om te dragen. Een abortus lijkt de gemakkelijkste oplossing. In elke sloppenwijk bevind zich wel een illegale kliniek, soms met medisch materiaal, maar vaak gewoon met een medicijnman die met hulp van haken, naalden en wat traditionele medicijnen je binnen een paar minuten van je zwangerschap afhelpt. De wereld ligt weer voor je open en je kan doorgaan alsof er niets gebeurd is. Het verhaal wordt anders als je hoort dat complicaties van een illegaal uitgevoerde abortus een van de grootste doodsoorzaken van vrouwen in ontwikkelingslanden is. Vandaag heb ik meegekeken op de afdeling voor gynaecologische noodgevallen. De meeste vrouwen kwamen daar na aanleiding van een abortus, in sommige gevallen een spontane miskraam maar in de meeste gevallen een mislukte abortus provocatus. Als daar niets aan gebeurd kan de vrouw vergroeiingen krijgen in haar baarmoeder waardoor ze voor de rest van haar leven onvruchtbaar is. In de ergste gevallen krijgt ze een een infectie, die zonder behandeling gemakkelijk overgaat in een dodelijke infectie.
 
Is het dan niet beter als ze voor hun abortus naar een ziekenhuis hadden kunnen gaan, waar het op een (min of meer) steriele, gecontroleerde manier had kunnen gebeuren? Ik weet het niet, ik vind het moeilijk. Dat abortus moord is blijft voor mij als een paal boven water staan. Maar het meisje dat na een verkrachting zwanger is en daardoor nog steeds herinnerd wordt aan de afschuwelijke vernedering waarvan ze het slachtoffer geworden is en daarom niet zwanger wil zijn snap ik ook...Medische ethiek is nooit zwart wit, antwoorden die toepasbaar zijn voor alle situaties bestaan niet. Ieder verhaal moet apart bekeken worden. 

Mirjam kon de last van haar zwangerschap niet aan. Vandaag kwam ik haar tegen in het ziekenhuis. Ze was naar een illegale abortuskliniek geweest waar ze de weeën hadden opgewekt. Dit ging echter niet helemaal goed. Met ontzettende pijn is ze naar het ziekenhuis gegaan waar ze is bevallen van een tweeling. Twee mooie kleine meisjes, alles er op en er aan maar met hun 20 weken te klein om te leven. Ik kwam binnen toen ze net geboren waren, Mirjam lag huilend van de pijn en de emoties in bed, de tweeling in doeken gewikkeld aan haar voeteneind. Met tranen in mijn ogen bekeek ik de meisjes, de kleine adertjes tekenden fel af onder hun dunne huidje. Het ene meisje was was al overleden, de andere maakte mij aan het schrikken door naar adem te happen. Een gevecht van leven en dood dat ze gedoemd was te verliezen. Ik wilde wel iets doen maar kon niets anders dan toekijken hoe dit meisje het moest opgeven. 20 weken is te jong, zelf in een westers ziekenhuis had ze het niet gered.

Had het voorkomen kunnen worden met voorlichting en gratis voorbehoedsmiddelen? Is er een oplossing? Of moeten we accepteren dat dit soort problemen altijd blijven bestaan zolang het kwaad in de wereld is.. Accepteren wil ik wel, maar opgeven niet.. Ik zal blijven werken om de mensen te vertellen over de hoop die God wil geven. Hoop op een beter leven, een wereld waar kleine meisjes wel recht van leven krijgen, een wereld waar we niet machteloos hoeven toekijken bij rampen maar waar we het leven vieren zoals het bedoeld is.

zaterdag 14 februari 2009

Oeps...

Na een heleboel verwarring over wat nu eigenlijk ons goede adres is, verschillende papieren gaven ons verschillende adressen (lang leve Afrika!) nu een correctie van het adres dat ik de vorige keer gegeven heb.

Anneke Sikkema
Akamwezi Hostel
Plot No 29/30 Kninzi road Wandegeya
P.O. Bob 26744
Kampala Uganda

Mijn excuses.
Het gaat heel erg goed met me, de dagen vliegen en ik kan me niet voorstellen dat ik al een week van huis ben. We hebben de hele week hard gewerkt en veel geleerd en genieten nu van een rustig zaterdagje, we zijn al de hele ochtend bezig met handwasjes die in het felle zonlicht verbazend snel droog zijn. Zometeen gaan we naar Kampala-stad want behalve het ziekenhuis, de sloppenwijk naast ons en onze straat hebben we nog niet veel gezien.
Ik ben benieuwd hoe veel ik nog herken.

Tot de volgende keer!
Liefs

donderdag 12 februari 2009

Duizend nieuwe indrukken...


Dag lieve mensen,
Na een paar dagen werken in het Mulago-hospital heb ik duizend nieuwe indrukken en ik weet niet waar ik moet beginnen met schrijven. Moet ik schrijven over de drukte, de mensen die een bed moeten delen met een onbekende of gewoon op de gang bevallen omdat er geen plaats is? Of moet ik schrijven over het gebrek aan materiaal en personeel, over de frustratie van de vroedvrouwen omdat ze niet altijd kunnen doen wat ze zouden willen doen omdat de voorraad eigenlijk altijd leeg lijkt en dingen niet op hun plaats liggen. Misschien houd ik het voor deze blog wat vrolijker en schrijf ik over de leuke mensen die ik heb leren kennen, zowel in het ziekenhuis als in het hostel waar we wonen, over hoe ontspannen en vrolijk de mensen zijn. Ik zou kunnen schrijven dat het eten lekker is en het weer mooi, en dan teken ik er een zonnetje bij met 25° erin.
Ik weet het niet, het is veel, het is intens en ik geniet enorm. Maar alles onder woorden brengen is moeilijk. Het werk is ontzettend leuk en heel erg leerzaam. We zijn gelijk voor de leeuwen gegooid op het verloskwartier en Renée en ik hebben allebei al wat bevallingen gedaan. Het werk is hier heel anders dan wat we gewend zijn in België. Artsen zijn er eigenlijk niet, al het werk wordt door de vroedvrouwen gedaan en ik moet zeggen dat ze erg kundig zijn. Soms trekken we onze wenkbrauwen op bij wat we zien maar als we dan achteraf vragen waarom dingen gebeurden zoals ze gebeurden is er meestal een goede reden voor. Net zoals er meer wegen naar Rome zijn zijn er ook meer manieren om een kind op de wereld te zetten. Ik zie er naar uit om hier de komende maanden die nieuwe en andere manieren te leren kennen om zo een kundig vroedvrouw te worden die weet waar ze mee bezig is.
Op de foto zie je het uitzicht vanuit onze kamer. Terwijl ik deze blog type zit ik op mijn zachte bed met mijn laptop op schoot te kijken hoe twee meisjes water halen uit een vieze plas, ik hoop maar dat het niet bedoeld is om op de drinken. Veel mensen die komen bevallen in het ziekenhuis komen uit dergelijke sloppenwijken. Ik moet dus niet te veel nadenken bij waar en hoe deze kinderen terecht komen. Het voelt oneerlijk dat de plaats waar je geboren wordt voor een groot deel bepaald hoe je leven eruit gaat zien. Een van de moeders die pas bevallen was vertelde me dat haar vriend bij haar was weggelopen toen ze geen illegale abortus wilde uitvoeren. Ze was blij met haar kindje maar wist niet hoe ze ooit het geld bij elkaar moest krijgen om het op te voeden. 'God is ook de vader van dit kindje, dus hij moet er maar voor zorgen' zei ze... Heel wat anders dan de bevallingen die ik in België gedaan heb, waar de kindjes op hun geboortedag a zo veel cadeaus krijgen dat van het geld een Afrikaans kind gemakkelijk een jaar lang naar school zou kunnen gaan.
Ik heb al weer veel geschreven, nog snel even op zoek naar internet om dit verhaal te plaatsen zodat jullie kunnen meegenieten.
Heel veel liefs, Anneke
PS:Omdat kaartje krijgen altijd een leuke verassing is en veel mensen er om vroegen is hier mijn adres...
Anneke Sikkema, Akamwesi Hostel. P.O. Box 26755, Kampala, Uganda

maandag 9 februari 2009

De zon boven Afrika....


Ik heb de zon zien opgaan uit een vliegtuigraam
Ik heb de zon zien opgaan over Afrika,
En over zijn kinderen...


Dit liedje van Rikkert Zuiderveld zwierf gisterochtend door mijn hoofd terwijl ik vanuit mijn vliegtuigraampje de zon zag opgaan over Ethiopië. De contouren van het land werden steeds duidelijker, imposante heuvels, zandvlakten en in het ochtendlicht af en toe de weerkaatsing van de zon op een tinnen dak. Om emotioneel van te worden, ik was terug in Afrika... Dit werd helemaal duidelijk toen ik uit het vliegtuig stapte. Ondanks het vroege uur was de zon al warm, op het vliegveldgebouw wapperden de vlaggen van de Afrikaanse staten en de mensen waren zwart. Na een paar uur wachten, waarin ik me zoals je op de foto kan zien zeer goed 'vermaakte', konden we verder vliegen naar Entebbe. Daar werd het pas echt een feest van herkenning. De geuren, de kleuren, de mensen... De enige dingen die me er aan herinneren dat ik in Uganda ben zijn de vlag en het feit dat niet de foto van Kibaki, de Keniaanse president, maar Museveni me overal aangrijnst.
Ik ben zo blij dat ik hier ben! We werden van het vliegveld opgehaald door mensen van het ziekenhuis die ons naar ons hostel brachten. Een hostel waar Ugandese, maar ook veel internationale studenten samen wonen. De sfeer is ontzettend leuk, ik heb al veel mensen leren kennen en zie er naar uit om hier de komende maanden te wonen. We hoeven alleen een kleine sloppenwijk door te lopen om in het ziekenhuis te komen en in de omgeving zijn genoeg winkeltjes, kleine restaurantjes en barretjes om in onze dagelijkse behoeften te voorzien. We zijn al even rondgelopen om ons wat te oriënteren en om ons eerste eten te kopen. Het is grappig om te zien hoe anders Renée, mijn reisgenootje die voor het eerst in Afrika is, alles ervaart. Ik hoor het niet eens meer als ze ons mzungu (blanke) noemen en ik zie de starende blikken niet.. Het eten ken ik al en aan het lawaai en het accent van het Engels hoef ik niet meer te wennen. Maar doordat Renée me overal op wijst zie ik het met nieuwe ogen, en vind ik het dubbel zo leuk...
Vandaag gaan we naar het ziekenhuis om daar kennis te maken en te praten over wat we de komende maanden gaan doen. Ik heb zo'n zin om hier te gaan werken!
Ik schrijf snel meer, nu ga ik eerst verder met genieten...
Heel veel liefs, Anneke
PS:Mijn ugandese telefoonnummer is 00256779387529

vrijdag 6 februari 2009

Stroopwafels en dikke jassen..


Nog even naar de winkel stroopwafels halen, want die lekkernij gebruik ik altijd om buitenlanders te overtuigen dat Nederland heel wat te bieden heeft...
Nog even mijn stage-voorbereiding afmaken en controleren of ik alle nodige papieren bij me heb...
Nog even naar buiten met een dikke jas aan en een sjaal om want als ik terug kom is het al bijna weer zomer...
En nog even een stukje schrijven voor mijn weblog omdat ik morgen vertrek naar Uganda!

Ik kijk er ontzettend naar uit en kan niet wachten om op het vliegtuig te stappen, of eigenlijk, ik kan niet wachten om úit het vliegtuig te stappen. Want dan ben ik weer in Oost-Afrika, het gedeelte van de wereld waar een weg een aaneenschakeling van gaten is, waar de elektriciteit het de helft van de tijd niet doet en waar kinderen eerder corrupt zijn dat dat ze dat woord kunnen spellen. Maar ook het gedeelte van de wereld waar 'Hakuna Matata*' het motto is en waar mensen de hele dag lachen... Of die glimlach soms niet een ontkenning van de problemen is is iets waar ik nog wel eens over zal schrijven.. voor nu wil ik alleen maar zeggen dat ik er heel erg naar uitkijk omdat levensvreugde aanstekelijk is.

Als laatste wil ik jullie nog vragen om voor me te bidden, want zonder de God die me beschermd heeft in het verleden zal ik dit niet kunnen doen,
heel veel liefs
Anneke

*Maak je geen zorgen, wees gelukkig

Dit vind je misschien ook wel leuk...

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...