Mag armoede altijd een excuus zijn?

Ik hou van het leven in Uganda, ik hou van de mensen hier en ik hou van de levensvreugde. De mensen lachen, problemen lijken ver weg en we leven met de dag. Maar in sommige situaties kan je je die ontspannen houding niet permitteren. In sommige gevallen gaat het om leven en dood en dan moet er gehandeld worden.

En dan is die ontspannen houding heel frustrerend. Afgelopen maandag stond ik op de laag-risico verloskamer. Een mevrouw was in arbeid en toen ze bijna volledige ontsluiting had voelde een van de vroedvrouwen dat de navelstreng voor het hoofdje zat. Als het hoofdje dan verder in gaat dalen klemt het de navelstreng af en krijgt de baby geen zuurstof meer. Dit is natuurlijk heel gevaarlijk. Gelukkig waren de vliezen nog niet gebroken dus er was nog tijd om te handelen, maar absoluut niet om te treuzelen. Het ziekenhuis bestaat uit een nieuw hoofdgebouw, waar onder andere de hoog-risico verloskamer en de operatie zalen zijn en uit een oud gedeelte dat op een heuvel ligt.
De ambulance werd gebeld om mevrouw naar beneden te rijden en na een half uur later was deze eindelijk ter plaatse. Mevrouw werd op handen en knieën, om verdere indaling te voorkomen, op een brancard zonder wielen gehesen en de tocht naar beneden kon beginnen. Tijdens de hobbelige rit puften mevrouw en ik wat af om de weeën op te vangen en toen we eindelijk bij de eerste hulp waren stonden er zo veel auto's en mensen voor dat we een heel eind met de brancard moesten slepen. Allemaal verloren tijd. Toen we eindelijk in de verloskamer waren werden we, samen met onze brancard zonder wielen met daarbovenop een puffende mevrouw die het echt niet lang meer kon uithouden, van het kastje naar de muur gestuurd. Dokter nummer een stuurde ons naar een verloszaal. Waar dokter twee ons vervolgens naar de operatiezaal stuurde voor een keizersnede. Daar aangekomen was er geen plaats want er zou een spoedgeval komen. Hoezo, wij waren toch een spoedgeval? Na een hoop heen en weer gebel mogen we naar de gewone gynaecologie-operatiezaal gaan, die nota bene helemaal aan de andere kant van het ziekenhuis is. Mevrouw is nog steeds op handen en knieën aan het puffen maar laat steeds duidelijker merken dat ze het niet meer ziet zitten. Terwijl we de brancard naar de operatiezaal tillen zie ik ineens een enorme vlek op mevrouw haar laken, slecht nieuws, de vliezen zijn gebroken en we mogen nu echt geen minuut meer verliezen want de druk op de navelstreng zal vanaf nu alleen maar toenemen. Ik heb geen handschoenen bij me om het hoofdje terug naar binnen te duwen maar gelukkig zijn we bijna in de operatiezaal. Eenmaal daar worden we voordat we ook maar kunnen vertellen waarvoor we komen uitgescholden dat we zo binnen stormen en de rust verstoren. We mogen mevrouw niet meer aanraken want we zijn niet steriel maar terwijl ze het laken weghalen zie ik hoe de navelstreng naar buiten hangt. Ik probeer duidelijk te maken dat iemand het hoofdje naar binnen moet drukken om te zorgen dat de bloedstroom doorgankelijk blijft maar het mag niet baten, we worden naar buiten gestuurd. Door een raam zie ik nog hoe mevrouw zelf op de operatietafel moet klimmen, terwijl de dokters uiterst ontspannen en lachend om elkaars grapjes zich rustig omkleden om de keizersnede uit te voeren.
Voor wat... Voor een baby met onherstelbare hersenschade? Voor een baby die misschien niet eens meer in leven is? Frustrerend om te zien hoe veel fouten er gemaakt worden, als iedereen op de juiste manier zou ingrijpen bij een noodgeval en de ernst van een situatie goed zou kunnen inschatten zouden er heel wat levens gered kunnen worden.

De eed van Hippocratus die alle dokters zweren als ze afstuderen houdt onder andere in dat je altijd je uiterste best doet om de patiënten het beste te geven. Soms kan dat hier niet, vanwege te weinig materiaal of een tekort aan kennis. Maar schade vanwege een te ontspannen houding is onnodig en moet absoluut voorkomen worden. Armoede mag daarvoor geen excuus zijn!

PS: De bevallingstussenstand is 29/40!!