Nederland in de Kaap...

Af en toe kom ik hier in Kaapstad sporen tegen van Nederlanders. En dan heb ik het niet over de voetbalsupporters die hun beessies hier hebben laten liggen, maar over de sporen van Jan van Riebeeck en zijn vrienden. In 1652 landde hij met zijn boot op de Kaap om daar in opdracht van de VOC een kolonie te starten. Dit was voornamelijk bedoelt als bevoorradingspost voor de schepen onderweg naar Aziatische landen. Samen met 90 anderen begon Van Riebeeck groenten en vruchten te verbouwen. Koeien konden ze niet meenemen maar ze hadden verwacht dat ze dat wel konden ruilen met de locale bevolking, de khoisan. De khoisan had immers genoeg. Een groot probleem was echter dat de Khoisan koeien zag als kapitaal, en niet als eten. Ruilen bleek onmogelijk omdat de Nederlanders de Khoisan niets konden bieden dat voor hun gelijke waarde had. Voor een tijdje bleven de twee groepen in vrede naast elkaar leven, maar na verloop van tijd veranderde dat. De plek die de Nederlanders voor zichzelf claimden was een van de meest vruchtbare gebieden en bovendien bleven de nederlanders hun grenzen verleggen door land te stelen van de Khoisan. Uiteraard vonden de oorspronkelijke bewoners dit niet zo'n geweldig plan. Om hun protest te laten merken waren er vaak overvallen waar de Nederlanders bestolen werden van voedsel en gereedschap. Nadat van Riebeeck hierover klaagde gaf de VOC hem de opdracht om, geheel volgens Nederlandse traditie, een kanaal te graven om het Schiereiland dat in handen was van de Nederlanders af te snijden van het a]Afrikaanse vasteland. Dit was een heel goed plan als Kaapstad in Nederland zou liggen, maar het was duidelijk dat de heren van de VOC nooit in de Kaap waren geweest. Een kanaal graven door een kilometer hoge Tafelberg is zelfs met de huidige kennis en technologie onmogelijk.

Om toch een soort van afscheiding te maken besloot van Riebeeck een muur te bouwen om de kleine nederzetting te beschermen. Hiervoor gebruikte hij de snelgroeiende wilde amandelboom. Het planten van deze haag wordt door veel mensen gezien als de eerste stap richting apartheid. De blanke minderheidsgroep scheidt zichzelf af van de rest van Afrika en eist het beste van het land voor zichzelf op. De uitdaging voor hedendaags Zuid Afrika is om al deze historische muren weer neer te halen om in vrede en gelijkheid samen te kunnen leven.

Op de foto's zie je een paar van de Nederlandse sporren. De foto van mij bij het kanon is oud. Dat was in de zomer. Nu is het winter en heb ik 's nachts drie dekens nodig om warm te blijven. Maar ik klaag niet. Anders dan in de Nederlandse winter zijn er nog genoeg warme dagen waarop je heerlijk buiten kan zijn! De foto rechtsonder is daarvan het bewijs. Afgelopen weekend zijn Hartmut en ik naar Kirstenbosch geweest, een geweldig mooie botanische tuin. Op de foto zie je een stukje van Van Riebeecks heg dat daar nog groeit.

Gesloten gordijnen...

Ze is zo verliefd op hem! Zijn mooie bruine ogen, zijn grapjes, zijn zachte handen. Ze is nog nooit zo gelukkig geweest! Als ze later groot zijn gaan ze trouwen. Ze weet het zeker . Ze houden er van om samen te dromen. Ze zullen veel kindjes hebben en een mooi huis. Hun oudste dochter zal Shakira heten, want ze zijn allebei helemaal gek op haar muziek. Ze houden ervan om te knuffelen, lang en veel. Een paar maanden geleden begon het, hij zei dat het normaal was want hij had het op televisie gezien. En zijn vriend had gezegd dat iedereen het deed. En ze geloofde hem, want hij was slim! Hij had haar uitgekleed en zachtjes gestreeld. Er was nog meer gebeurd, ze bloosde als ze er aan dacht. Het had een beetje pijn gedaan maar het was ook heel fijn. En hij zei dat hij nu nog meer van haar hield. Ze vond het fijn dat ze dit aan hem kon geven. Maar nu was alles anders. Ze was zo misselijk de laatste weken, en hoewel ze veel overgaf werd haar buik steeds een beetje dikker…

Hoe kon ze zo dom zijn geweest? Waarom had ze hem niet beter ingelicht? Ze was zo blij geweest dat haar zoon een vriendinnetje had. Hij was verstandelijk gehandicapt en altijd voor hem zorgen was een hele last. Hij was vaak humeurig maar sinds hij met haar samen was ging alles een stuk beter. Het was een lief meisje, hij had haar ontmoet op de werkplaats voor verstandelijk gehandicapten. Een toekomst voor hun samen zat er niet in maar zolang het ging was het fijn. Ze konden elkaar een beetje opvrolijken. Ze brachten veel tijd samen door maar het was nooit in haar opgekomen dat ze dit zouden doen! Natuurlijk, ze lieten elkaars hand geen seconde los als ze bij elkaar waren, dat was juist zo schattig. Zijn slaapkamer was in het tuinhuisje, zo had hij toch een beetje het gevoel dat hij op zichzelf woonde. Ze had wel gezien dat de laatste maanden de gordijnen steeds vaker dicht gingen als ze samen waren maar ze had er nooit wat achter gezocht.

Ik ontmoet ze in de abortuskliniek. Twee verslagen moeders die zichzelf niet kunnen vergeven dat ze zo dom en naïef zijn geweest. Ze zijn er allebei van overtuigd dat er geen plaats is voor een kind in het leven van hun kinderen. En een jong koppeltje, tot over hun oren verliefd op elkaar en op de baby die in haar buik groeit. Baby’s zijn schattig, als het een meisje is zal het Shakira heten. Over een jongensnaam moeten ze nog nadenken. Hoe ze aan geld moeten komen om voor een baby te zorgen weten ze niet. Ze hebben nog nooit nagedacht over ouderschap en de verantwoordelijkheden die daar bij komen kijken. De moeders hebben het koppel met smoesjes het ziekenhuis in gelokt om een abortus uit te laten voeren.

Hier in Zuid Afrika is, als je geen geld hebt, geen goed opvangsysteem voor mensen met een handicap. Als ouders sta je er vaak alleen voor. Deze twee moeders hebben in hun leven al heel wat teleurstellingen te verwerken gekregen, financieel heel wat offers moeten maken die ze eigenlijk niet konden missen. Ze weten dat de zorg voor deze baby op hun schouders terecht zal komen, en dat is een zware last. Ze willen het voor iedereen gemakkelijk maken. Ze vertellen me dat ze in principe allebei tegen abortus zijn, maar ze hebben er lang over gepraat en denken dat dit de beste oplossing is. Zijn deze moeders egoïstisch? Of doen ze juist iets goeds.. Toen ik kennis maakte met deze mensen besefte ik opnieuw hoe gemakkelijk het is om met een vinger te wijzen, om veroordelend te spreken en mensen te kwetsen. Kiezen tussen twee kwaden is niet gemakkelijk…

Vakantie in Nederland...

Zomervakantie! (In Nederland, hier is het winter) Een tijd van reizen, afscheid nemen en mensen na een lange tijd weer zien. Een tijd van nieuwe landen en steden ontdekken en daarna weer thuis komen en dankbaar zijn voor je eigen huis. Een tijd waarin de ‘echte wereld’ even stil staat. Zuid Afrika gaat nu ook door zo’n tijd. Het WK is bijna afgelopen en de afgelopen weken zijn heel bijzonder geweest. Kaapstad loopt over van de toeristen, er is een supersfeer en kleur maakt even niet zo heel veel uit. Of je nu zwart of blank bent, je vuvuzela klinkt hetzelfde en je staat als één man achter Zuid Afrika. Eerst was het bafana bafana (het Zuid Afrikaanse elftal) waar iedereen vol trots over sprak, maar nu is het meer Zuid Afrika in het algemeen. De organisatie, de trots dat het ‘hier’ is, dat gevoel van ‘we laten de wereld hier toch maar mooi even zien wat Afrika kan’. De afgelopen weken stond de normale wereld even stil, alles leek om het voetbal te gaan. Zelfs mijn cliënten, die met een crisiszwangerschap toch wel wat anders aan het hoofd hadden, vragen me welk land ik support en wie ik denk dat gaat winnen. Er is een groot gevoel van eenheid en ik hoop dat dat gevoel blijft als de teams vertrokken zijn en de voetballen weer ingeruild worden voor de, hier veel populairdere, rugbyballen. Ik hoop dat de eenheid niet draaide om de sport maar dat het een dieper gevoel van herkenning en wederzijds respect heeft opgeroepen. Want dat heeft Zuid Afrika nodig als het stammenstrijd en apartheid écht wil overwinnen!

Het project in Belhar, waar ik eerder over schreef was ook een groot succes. Vooral de vrijdagavonden waren populair en ik vond het erg bijzonder dat niet alleen jongeren, maar ook ouders uit de community kwamen. Vaak hadden ze een pak suiker, koffie of een zak chips bij zich als bijdrage voor wat we voor hun jongeren deden. Dit was voor mij een teken dat er toch nog ouders zijn die betrokken zijn bij hun kinderen. We hadden concerten, dans en drama. Lekker eten en veel gezelligheid. Ik wil iedereen bedanken voor jullie gebed, aanmoedigende woorden en financiële bijdrage. God voorziet en dat heeft hij ook nu weer laten merken. Er was een vaste groep jongeren die steeds terug kwam, met hen willen we een Bijbelstudiegroep beginnen. Je merkt dat de behoefte er is maar dat er niemand is die hen daarmee kan helpen. Ik ben erg enthousiast over dit nieuwe project, het is zo gaaf om met samen met deze jongeren Gods weg te bewandelen en zijn wil te leren kennen!

Ik wens jullie allemaal een fijne vakantietijd, of jullie nu weg gaan of thuis blijven…

Liefs Anneke